اداره کل تامین اجتماعی استان
مدیریت درمان
باسلام
به منظور صیانت از نیروی کار و پیشگیری از حوادث ناشی از کار و نیل به اهداف تامین اجتماعی و ضرورت توجه به الزامات قانونی موجود از جمله ماده 90 قانون تامین اجتماعی، ماده 92 قانون کار و قانون اصلاح تبصره 2 ماده 76 قانون تامین اجتماعی از سوی کارفرما و عدم ارجاع شغل متناسب با توانائی جسمی و روحی افراد، که در بسیاری از موارد موجب بروز حوادث یا تشدید بیماری بیمه شدگان شده و خسارت های جسمی و روحی را برای آنان بدنبال داشته و نیز هزینه های بسیاری را به صندوق تأمین اجتماعی تحمیل می نماید، براین اساس به منظور اجرای دقیق ماده مذکور واحدهای اجرائی مکلفند منبعد به ترتیب ذیل عمل نمایند:
1- ادارات کل و شعب مکلفند از طریق تشکل های کارفرمایی، چاپ بروشور، مصاحبه با جراید و صدا و سیمای محلی و ارسال فرم شماره «1» پیوست برای کارفرمایان ضمن آشنایی آنان به وظایف خود، درخصوص عواقب عدم اجرای صحیح قانون اطلاع رسانی نموده و لیست کلیه مراکز مجاز انجام معاینات پزشکی قبل از به کار گماردن وتغییرات بعدی آن را از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان اخذ و در کلیه واحدهائی اجرائی نصب نمایند.
2- در مواردیکه کارفرمایان نیروی جدیدی را به کارگمارده و نسبت به ارسال لیست بیمه شده اقدام می نمایند، واحدهای اجرایی مکلفند در زمان دریافت لیست، اختصاص شماره 8 رقمی، صدور دفترچه درمانی، ارائه تعهدات قانونی کوتاه مدت و زمان معرفی افراد به کمیسیون پزشکی نتیجه معاینات قبل از استخدام بیمه شده را از کارفرما مطالبه و ضمن درج در پرونده فنی طبق فرم شماره «2» ضمیمه بخشنامه کتباً رسید و نسخه ای از آن را به کارفرمای مربوطه تحویل نمایند. بدیهی است تحویل نتیجه معاینات بیمه شدگانی که قبلاً در کارگاه شاغل شده نیز به عهده کارفرما بوده و ضرورت ارائه آن به واحدهای اجرایی بقوت خود باقیست.
3- در مواردیکه بیمه شده طبق نظریه کمیسیونهای پزشکی موضوع ماده 91 قانون تامین اجتماعی ازکارافتاده کلی تشخیص داده شده و یا بازماندگان بیمه شدگان فوت شده جهت دریافت مستمری بازماندگان مراجعه می­نمایند لازم است مـــدارک مربوط به از کارافتادگی کلی و علت فوت توسط واحد امور فنی مستمریها اخذ و بررسی و به جز مصادیق ذکر شده در بند 6 این بخشنامه، به همراه نتیجه معاینات قبل از استخدام مراتب طی فرم شماره «3» پیوست به مدیریت درمان استان منعکس گردد. در مواردیکه بیمه شدهفاقد معاینات اولیه در پرونده فنی باشد مراتب را طی فرم شماره «4» پیوست توسط واحد امور فنی بیمه شدگان از کارفرما استعلام و پاسخ کارفرما به مدارک ارسالی ضمیمه گردد.
4- مدیریت درمان استان موظف است پس از دریافت مدارک از واحدهای اجرائی با اخذ سایر مدارک پزشکی از واحدهای درمانی که بیمه شده به آنها مراجعه نموده مراتب را از طریق کارشناسان ذیربط بررسی و چنانچه به دلیل عدم توانائی انجام کار بطور کلی و یا عدم تناسب شغل ارجاعی با توانائی جسمی و روحی بیمه شده موجب تشدید بیماری و ازکار افتادگی و یا فوت وی شده باشد مراتب را طی فرم شماره «5» پیوست به واحد اجرائی اعلام نمایند. مدیریت درمان استان درصورت لزوم می تواند نظریه کمیسیون پزشکی موضوع ماده 91 قانون را در این زمینه اخذ نماید.
5- چنانچه طبق نظر مدیریت درمان استان موضوع از مصادیق ذیل ماده 90 تشخیص داده شده باشد واحد مستمریها مبلغ خسارت را مطابق ماده 50 قانون تامین اجتماعی تعیین و به واحد درآمد حق بیمه اعلام می نماید. واحددرآمد حق بیمه طی فرم شماره «6» مراتب را به کارفرما ابلاغ و خسارت مربوطه مورد مطالبه قرار می گیرد. درصورت عدم قبول کارفرما و اعتراض به اعلام بدهی، می بایست مراتب از طریق واحد حقوقی اداره کل استان با تعیین کارشناس رسمی دادگستری مرضی الطرفین مورد رسیدگی قرار گرفته و براساس نظریه کارشناسی اقدامات قانونی لازم حسب مورد به عمل آید.
6- با توجه به اینکه دربرخی موارد علت از کار افتادگی و یا فوت بیمه شده ارتباط مستقیم به عدم انجام معاینات قبل از استخدام نداشته و یا برخی از بیمه شدگان با توجه به نوع بیمه پردازی آنان فاقد کارفرما و یا رابطه کارگری و کار فرمائی می باشند، درموارد ذیل نیاز به ارسال پرونده بیمه شدگان به مدیریت درمان نخواهد بود.
– بیمه شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد، ادامه بیمه به طوراختیاری و رانندگان و سایر بیمه شدگانی که دارای کارفرمای مجازی می باشند.
– پرونده بیمه شدگانی که کارفرمای مربوطه در اجرای ماده 66 قانون در وقوع حادثه ناشی از کار آنان به طور صددرصد مقصر شناخته شده است.
– بیمه شدگانی که بواسطه حادثه غیرناشی از کار، ازکار افتاده کلی شده یا فوت می نمایند.
– دریافت کنندگان مقرری بگیران بیمه بیکاری که از کارافتاده کلی شده و یا فوت می نمایند.
– بیمه شدگانی که در اجرای ماده 93 قانون به کمیسیون پزشکی معرفی و در زمان معرفی فاقد کارفرما می باشند.
– بیمه شدگانی که معاینات قبل از بکار گیری آنان توسط کارفرمای مربوطه انجام گرفته و توانائی کلی انجام کار آنان بدون هیچ گونه قید و شرط تائید شده باشد.
7- واحدهای اجرائی می بایست با بررسی پرونده های مستمری برقرار شده که تاکنون مختومه نشده و از مصادیق این بخشنامه می باشد مورد شناسایی و به تدریج به مدیریت درمان ارسال نمایند.
8- پرونده آندسته از بیمه شدگانی که طبق دستورالعمل شماره 11201/2044 مورخ 1382/2/15 مورد بررسی قرارگرفته و کارفرمای آنان مقصر شناخته شده و تاکنون خسارت مربوطه وصول نگردیده است در صورت اعتراض کارفرما ، با رعایت مفاد این بخشنامه جهت رسیدگی مجدد به مدیریت درمان استان ارسال گردد.
9- نحوه عملکرد ادارات کل و مدیریت درمان استانها در زمینه اجرای صحیح این بخشنامه به عنوان یکی از ملاک­های ارزشیابی واحدها مدنظر خواهد بود، بدین منظور مدیران کل استانها و مدیریت های درمان مکلفند با برگزاری جلسات مشترک ضمن هماهنگی و توجیه پرسنل و تقسیم وظایف واحدهای ذیربط ترتیبی اتخاذ نمایند تا اقدامات اجرائی در حداقل زمان و به بهترین شکل ممکن صورت پذیرد.
10- کلیه بخشنامه ها و دستورالعمل های مغایر این بخشنامه کن لم یکن می گردد.
11- شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامین مکلف است نرم افزار مربوطه را در اسرع وقت تهیه و در اختیار واحدهای اجرایی قرار دهد.
مسئول حسن اجرای این بخشنامه مدیران کل، مدیریت های درمان، معاونین و کارشناسان ذیربط ادارات کل استان و مدیریت های درمان و روسا و کارشناسان واحدهای اجرائی و درمانی خواهند بود. ‌

‌به گزارش اداره کل روابط عمومی سازمان تأمین اجتماعی، متن کامل دستور اداری دستمزد مبنای کسر حق بیمه سال 1392 به شرح ذیل می باشد:اداره کلبه پیوست تصویر بخشنامه شماره 215210 مورخ 1391/12/27 وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موضوع تصویب نامه مورخ 1390/12/24 شورای عالی کار در خصوص تعیین حداقل دستمزد روزانه سال 1392 و همچنین سایر سطوح دستمزدی ارسال و به تبع آن میزان افزایش دستمزد روزانه مبنای کسر حق بیمه در سال 1392 به شرح ذیل اعلام و واحد های اجرایی مکلفند ضمن اطلاع رسانی لازم به کارفرمایان مشمول قانون تأمین اجتماعی، مراتب را به هنگام دریافت لیست و حق بیمه رعایت نمایند.
1ـ حداقل دستمزد روزانه مبنای وصول حق بیمه بیمه شدگان مشمول قانون تأمین اجتماعی ( به استثناء رانندگان حمل و نقل عمومی بین شهری و فعالیت های دارای دستمزد مقطوع ) در سال 1392 مبلغ 162،375 ریال اعلام می گردد.
2ـ سایر سطوح دستمزدی بر اساس آخرین دستمزد روزانه سال 1391، معادل 10 درصد بعلاوه رقم ثابت 19،485 ریال به شرح ذیل افزایش می یابد. همچنین پرداخت حق بیمه آن گروه از بیمه شدگان اختیاری که مبنای پرداخت حق بیمه آنان در سال 191 از رقم روزانه 129،900 ریال بیشتر می باشد همانند سایر سطوح دستمزدی افزایش یافته، مشروط بر اینکه از حداقل دستمزد روزانه به مبلغ 162،375 ریال کمتر نباشد. ضمنا” کسر حق بیمه از مزایای نقدی مشمول طبق آئین نامه اجرائی ماده 39 قانون تأمین اجتماعی و بخشنامه های 5 و 5.1 جدید درآمد خواهد بود.
مزد روزانه شغل در سال 1392 = ( 19،485 + 1/1 × آخرین مزد روزانه شغل در سال 1391 )
مشروط بر اینکه از حداقل دستمزد روزانه کمتر نباشد.
3ـ کلیه پرداختی های آن دسته از بیکاران که تاریخ وقوع بیکاری آنان از تاریخ 1/1/ 1392 به بعد می باشد با رعایت حداقل دستمزد سال جاری خواهد بود. همچنین پرداختی های آن دسته از مقرری بگیران سنوات قبل که در سال جاری ادامه می یابد و مبلغ آن کمتر از حداقل دستمزد سال 1392 می باشد تا مبلغ حداقل دستمزد سال 1392 ترمیم می گردد.
4ـ به هنگام محاسبه حق بیمه آن دسته از بیمه شدگان که در آخرین گزارش بازرسی انجام شده مربوط به قبل از 1392/1/1دستمزد آنان بیش از حداقل دستمزد روزانه ( 129،900 ریال ) درج گردیده است، چنانچه در سال 1392 کارفرما لیست حق بیمه بیمه شدگان مذکور را ارسال نکند و یا در لیست های ارسالی ترک کار آنها را اعلام ننماید، باید دستمزد آنها به شرح بند 2 تعیین و سپس مبنای محاسبه حق بیمه ماه هایی که لیست آن ارسال نشده قرار گیرد.
5ـ دستمزد مقطوع روزانه رانندگان مشمول قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بین شهری بابت رانندگان مینی بوس و سواری معادل 178،600 ریال، سایر رانندگان معادل 211،100 ریال و رانندگان تاکسی، وانت بار و مینی بوس درون شهری معادل 162،375 ریال تعیین می گردد.
6ـ با توجه به بخشنامه های شماره 1 ، 7/7 و 2/7 مشترک فنی و درآمد و با در نظر گرفتن ماده 6 آئین نامه اجرایی شماره 42053/43040 مورخ 1389/2/26 و بند های 2 و 3 آئین نامه اجرایی شماره 14283/4525 مورخ 1389/6/24 مصوب هیأت محترم وزیران، نحوه محاسبه حق بیمه سهم کارفرمایی واحد های مسکونی به ازاء هر متر مربع زیر بنا بر اساس حاصلضرب ضریب حق بیمه در حداقل دستمزد ماهیانه مصوب شورای عالی کار در سال 1392 بوده و حق بیمه سهم کارگران ساختمانی نیز بر مبنای 7 درصد حداقل دستمزد روزانه به مبلغ 162،375 ریال در سال 1392 محاسبه و وصول خواهد شد. ضمنا” بخشنامه تلخیص شده و تکمیلی مربوطه و همچنین دستمزد مقطوع کارگران مزبور با رعایت ماده 35 قانون تأمین اجتماعی متعافبا” ارسال خواهد شد.
7ـ با عنایت به مصوبات شورایعالی تأمین اجتماعی و هیأت امناء محترم سازمان تأمین اجتماعی حداکثر دستمزد روزانه مشمول کسر حق بیمه در سال جاری 7 برابر حداقل دستمزد روزانه معادل 1،136،600 ریال تعیین می گردد و رعایت موضوع در ماه های 31 و 30 روزه الزامی می باشد.
مسئول حسن اجرای مفاد این بخشنامه، کلیه مدیران و مسئولین واحدهای اجرایی و ستاد مرتبط و شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تأمین خواهند بود
مهرداد محقق زاده
معاون فنی و درآمد
پیوست :  بخشنامه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مورد تصویب حداقل دستمزد در سال 1392

فایل PDF آیین نامه نحوه حمایت از فعالیت های پژوهشی سازمان تامین اجتماعی 1392
‌

به موجب قانون تأمین اجتماعى مصوب 1354 ملغى گردیده است. به موجب ماده 118 قانون تأمین اجتماعى آیین نامه هاى اجرایى قانون بیمه هاى اجتماعى که با قانون تأمین اجتماعى مغایرت نداشته باشد تا زمان تنظیم و تصویب آیین نامه هاى اجرایى این قانون قابل اجرا است؛ به آئین‌نامه استخدامی سازمان مصوب 1386/12/28.) ‌
فصل اول- کلیاتماده 1ـ کلیه مستخدمین سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مشمول مقررات این آیین‌نامه خواهند بود.
تبصره ـ اعضاى شوراى عالى و هیأت نظارت و هیأت مدیره و همچنین مدیرعامل سازمان هرگاه کارمند رسمى دستگاه دیگرى باشند تابع مقررات استخدامى مربوط به خود خواهند بود.
هرگاه مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى بدین مقامات منصوب شوند مدت خدمت آنان در سمتهاى مذکور از هر لحاظ جزء سابقه خدمت ثابت آنان در سازمان بیمه‌های‌اجتماعى محسوب مى‌شود.

ماده 2ـ مستخدمین سازمان بیمه‌های‌اجتماعى غیر از شاغلین مشاغل کارگرى از دو نوع خارج نخواهند بود.
ثابت و موقت

ماده 3ـ مستخدم ثابت سازمان کسى است که به موجب حکم براى تصدى یکى از پستهاى ثابت سازمان استخدام شده و در یکى از رتبه هاى دوازدهگانه استخدامى مندرج در این آیین‌نامه قرار گیرد.
تبصره ـ واگذارى پستهاى سازمانى به اشخاص غیر از مستخدمین ثابت ممنوع است ولى در صورتى که براى تصدى برخى از پستهاى تخصصى نتوان از مستخدمین ثابت استفاده نمود با تصویب هیأت مدیره مى‌توان مستخدم مورد احتیاج را براى تصدى پست مزبور به طور موقت و مدت معین که در هر حال از سه سال تجاوز نخواهد کرد استخدام نمود.

ماده 4ـ مستخدم موقت کسى است که به موجب قرارداد براى مدت معین و کار مشخص استخدام مى‌شود.
تبصره ـ شرایط استخدامى این قبیل مستخدمین به موجب قراردادهاى نمونه‌اى خواهد بود که به پیشنهاد مدیرعامل سازمان بیمه‌های‌اجتماعى به تصویب هیأت مدیره خواهد رسید.
فصل دوم – ورود به خدمت سازمان و انتصابات

ماده 5ـ استخدام داوطلبان به خدمت ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى از طریق امتحان و مسابقه به ترتیب مقرر از طرف هیأت مدیره انجام مى‌شود.

ماده 6ـ داوطلبان ورود به خدمت ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى باید واجد شرایط زیر باشند:
الف ـ داشتن 18سال تمام و نداشتن بیشتر از 40 سال تمام. ( ماده 41 قانون الحاق موادى به قانون تنظیم بخشى از مقررات مالى مصوب 1380/11/27، که در تاریخ 1384/8/15 به تصویب رسیده مقرر می‌دارد: «هر نوع به کارگیرى افراد بازنشسته در وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی و کلیه دستگاههاى موضوع ماده (160) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادى اجتماعى فرهنگى ج.ا.ا. و نهادهاى عمومى غیردولتى و موسسات و شرکتهاى وابسته و تابع آنها و هر دستگاهى که به نحوى از انحاء از بودجه کل کشور استفاده می‌نماید جز با تصویب هیأت وزیران تحت هر عنوان ممنوع مى‌باشد. ایثارگران قبل از سى سال خدمت از حکم این ماده مستثنى هستند کلیه قوانین عام و خاص مغایر با این ماده ملغى الاثر است.»)
ب ـ تابعیت ایران.
ج ـ انجام خدمت زیرپرچم یا داشتن معافیت قانونى در صورت مشمول بودن.
د ـ نداشتن محکومیت جزایى مؤثر.
هـ ـ عدم محکومیت به فساد عقیده و نداشتن معروفیت به فساد اخلاق و تجاهر به فسق و معتاد نبودن به مواد مخدر.
و ـ داشتن تحصیلات لازم براى شغل مورد نظر.
ز ـ داشتن صحت مزاج و توانایى انجام کار مربوط.

ماده 7ـ کسانى که در مسابقه ورودى استخدام ثابت قبول مى‌شوند قبل از پذیرفته شدن به خدمت ثابت یک دوره آزمایشى را طى خواهند کرد.

ماده 8ـ مدت خدمت آزمایشى داوطلبان ورود به خدمت ثابت در هیچ مورد از ششماه کمتر و از دوسال بیشتر نخواهد بود.

ماده 9ـ افرادى که در ضمن دوره آزمایشى صالح براى ابقاى در خدمت مورد نظر تشخیص داده نشوند بدون هیچگونه تعهد با صدور حکم برکنار خواهند شد.
تبصره ـ به افرادى که طبق این ماده از خدمت برکنار مى‌شوند حقوق مرخصى استحقاقى پرداخت خواهد شد.

ماده 10ـ کسانى که طبق ماده 9 به خدمت ثابت پذیرفته نشوند تا یکسال از تاریخ برکنارى حق شرکت مجدد در مسابقه ورودى استخدام سازمان بیمه‌های‌اجتماعى را نخواهند داشت.

ماده 11ـ افرادى که در دوره آزمایشى لیاقت و کاردانى و علاقه به کار از خود نشان دهند در پایان دوره آزمایشى به موجب حکم در عداد مستخدمین ثابت منظور و از حقوق و مزایاى قانونى آن برخوردار خواهند شد.
تبصره ـ حقوق دوره آزمایشى برابر حقوق اولین درجه رتبه مربوط خواهد بود و در صورتى که مستخدم به استخدام ثابت پذیرفته شود مدت خدمت آزمایشى جزء سابقه خدمت ثابت وى محسوب مى‌گردد.

ماده 12ـ ارتقاى رتبه هاى مستخدمین ثابت با توجه به مفاد مواد 18 و 19 باید براساس لیاقت و شایستگى و کاردانى و استعداد و رشد فکرى و تجارب آنان در مشاغل قبلى صورت گیرد و سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مکلف است طبق مقرراتى که به پیشنهاد هیأت مدیره به تصویب شوراى عالى سازمان بیمه‌های‌اجتماعى خواهد رسید شایستگى و استعداد مستخدمین را مورد بررسى قرار داده و نتیجه را در پرونده استخدامى هر یک از آنها منعکس سازد.
این سنجش به نحوى صورت خواهد گرفت که به موجب ارشاد و ملاک استحقاق مستخدم براى ارتقاى رتبه یا تغییر شغل و یا لزوم گذراندن دوره کارآموزى جدید باشد.
فصل سوم- حقوق و مزایای مستخدمین ثابت

ماده 13ـ سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مکلف است حداکثر ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این آیین‌نامه کلیه مشاغل ثابت خود را براساس اهمیت وظایف و مسوولیتها و شرایط تصدى از لحاظ معلومات و تجربه و سایر شرایط کار طبقه‌بندى و به دوازده رتبه تخصیص داده و براى تأیید به سازمان امورادارى و استخدامى کشور پیشنهاد کند. سازمان اخیر مکلف است ظرف سه ماه نظر خود را در این خصوص به سازمان بیمه‌های ‌اجتماعى اعلام نماید.

ماده 14ـ استخدام ثابت فقط براى تصدى مشاغل پیش‌بینى شده در یکى از رتبه‌هاى دوازدهگانه مذکور در ماده 13 به عمل خواهد آمد و در هر مورد با توجه به شغلى که استخدام براى آن صورت مى‌گیرد رتبه‌اى که مستخدم جدید در آن قرار خواهد گرفت تعیین خواهد شد.

ماده 15ـ حقوق ماهانه مستخدمین ثابت مشمول این آیین‌نامه برمبناى عدد صد (براى درجه یکم رتبه یک) تعیین و حداکثر از 8 برابر آن (در آخرین درجه رتبه دوازده) تجاوز نخواهد کرد.
تبصره ـ جدول حقوق موضوع این ماده به تصویب شوراى عالى سازمان بیمه های‌ اجتماعى خواهد رسید.

ماده 16ـ ضریب جدول حقوق ماده 15 در هر مورد به پیشنهاد هیأت مدیره به تصویب شوراى عالى سازمان بیمه‌های‌اجتماعى خواهد رسید. لکن نمى تواند از میزان ضریبى که به ترتیب مندرج در ماده 33 قانون استخدام کشورى تعیین گردیده تجاوز نماید.

ماده 17ـ مستخدم ثابت به اعتبار شغلى که براى آن استخدام مى‌شود در درجه یک رتبه مربوط وارد به خدمت مى‌شود و مى تواند با رعایت شرایط مقرر در این آیین‌نامه تا آخرین درجه همان رتبه ترفیع یابد. ( نک: دادنامه شماره 43 مورخ14/6/71 مندرج در پاورقى ماده 53)

ماده 18ـ مستخدمین در صورت وجود شرایط زیر استحقاق ترفیع درجه در رتبه‌اى که خدمت مى‌کنند خواهند داشت:
الف ـ توقف حداقل دوسال در درجه مادون.
ب ـ رضایتبخش بودن خدمات مستخدم در دوسال گذشته.

ماده 19ـ در صورت وجود شرایط زیر مى‌توان مستخدم را از یک رتبه به رتبه بالاتر ارتقاء داد:
الف ـ در رتبه جدید پست سازمانى بلاتصدى وجود داشته باشد.
ب ـ شرایط احراز پست جدید را دارا باشد.
ج ـ مسابقه مقرر را با موفقیت بگذراند.
د ـ در خدمات گذشته خود ابراز لیاقت و کاردانى نموده باشد.
هـ ـ توقف حداقل دو سال در آخرین رتبه‌اى که خدمت مى‌کرده است.
تبصره ـ مستخدمینى که ارتقاء رتبه مى‌یابند همواره در درجه‌اى از رتبه جدید قرار خواهند گرفت که حقوق آن درجه با ارتقاى اضافى به حقوقى که مستخدم در درجه رتبه قبلى مى گرفته است نزدیکتر باشد.

ماده 20ـ در صورتى که نوع کار و وظایف و مسوولیتهاى بعضى از مشاغل سازمان بیمه‌های‌اجتماعى اقتضا نماید که مبالغى علاوه بر حقوق به مستخدمین ثابت آن پرداخت شود مبلغى به عنوان فوق‌العاده شغل به شاغلین آن مشاغل پرداخت خواهد شد.
مشاغل مستحق دریافت فوق‌العاده مزبور و میزان این فوق‌العاده و همچنین ازدیاد یا حذف این فوق‌العاده در مورد مشاغل مختلف طبق طرحى خواهد بود که با پیشنهاد هیأت مدیره و تأیید سازمان امورادارى و استخدامى کشور به تصویب شوراى عالى سازمان بیمه‌های‌اجتماعى برسد.
تبصره ـ مبلغ فوق‌العاده شغل در هر رتبه نمى تواند از میزان حقوق آخرین درجه همان رتبه تجاوز کند.

ماده 21ـ به مستخدمینى که وضع خدمت آنان ایجاب کند که علاوه بر ساعات ادارى مشغول کار باشند فوق‌العاده اضافه کار متناسب با ساعات کار اضافى پرداخت خواهد شد.
مأخذ محاسبه فوق‌العاده اضافه کار حاصل ضرب 160/1حقوق ثابت و فوق‌العاده شغل ماهانه در ساعات کار اضافى خواهد بود و به یک نفر در یکماه بیش از پنجاه ساعت فوق‌العاده اضافه کار پرداخت نخواهد شد.

ماده 22ـ به مستخدمینى که براى انجام وظیفه خاصى به مأموریت اعزام مى‌شوند و جهت انجام مأموریت به تشخیص سازمان بیمه‌های‌اجتماعى ناچار به توقف شبانه در محل مأموریت باشند فوق‌العاده روزانه پرداخت مى‌گردد.

ماده 23ـ پرداخت فوق‌العاده‌هاى روزانه، اشتغال خارج از مرکز خارج از کشور، کسر صندوق، تضمین و جبران هزینه‌هاى ایاب و ذهاب، سفر و نقل مکان به مستخدمین سازمان بیمه‌های‌اجتماعى تابع مقررات قانون استخدام کشورى مى‌باشد.

ماده 24ـ سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مى تواند به مستخدمینى که خدمت برجسته‌اى انجام دهند پاداش حسن خدمت پرداخت نماید.
جمع این نوع پاداش در هر سال نباید از مجموع حقوق و مزایاى یکماه مستخدم تجاوز نماید.

ماده 25ـ سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مى تواند در صورت وجود اعتبار در بودجه مصوب و در صورت رضایت از طرز خدمت مستخدمین خود علاوه بر پاداش مقرر در ماده 24 معادل یکماه حقوق و مزایا با تصویب شوراى عالى سازمان به آنها پرداخت نماید. در هر حال مجموع پاداش پرداختى به کارکنان به هیچ عنوان از دو ماه حقوق و مزایاى سالیانه مستخدمین تجاوز نخواهد نمود.
فصل چهارم- امور رفاه

ماده 26ـ مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى سالى 30 روز حق مرخصى با استفاده از حقوق و مزایاى ماهانه را طبق برنامه‌اى که از طرف سازمان تنظیم مى‌شود خواهند داشت.
تبصره 1ـ هرگاه اعطاى مرخصى به مستخدم از لحاظ سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مقدور نباشد مرخصى مستخدم براى استفاده در سال بعد ذخیره خواهد شد.
تبصره 2ـ حداکثر مدت مرخصى ذخیره 60 روز مى‌باشد.
تبصره 3ـ مرخصى ذخیره شده قبل از تصویب این آیین‌نامه مشمول محدودیت فوق نخواهد بود.
طرز استفاده از این قبیل مرخصى تابع برنامه‌اى مى‌باشد که از طرف سازمان بیمه‌های‌اجتماعى تنظیم مى‌شود.
تبصره 4ـ تعطیلات واقع در دوران مرخصى جزو ایام مرخصى محسوب مى‌گردد.
تبصره 5ـ کارکنان سازمانهاى منطقه‌اى بهدارى استانها که به علت شرایط خاص زمان جنگ از تاریخ 31/6/59 از مرخصى استحقاقى خود استفاده ننموده‌اند و یا تا پایان جنگ نتوانند استفاده نمایند، همچنین کارکنانى که به علت ضرورتهاى ادارى به تشخیص رئیس سازمان نتواند از مرخصى استحاقى استفاده نماید مدت مرخصى استحقاقى استفاده نشده آنان مازاد بر مدت مذکور در تبصره 2 ذخیره خواهد شد. (این تبصره، مصوب 16/2/71به ماده 26 ملحق شده است.)

ماده 27ـ مستخدم ثابت مى تواند با موافقت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى در تمام مدت خدمت حداکثر تا دوسال از مرخصى بدون حقوق استفاده نماید. مدت خدمت مرخصى بدون حقوق به هیچ وجه جزء سابقه خدمت مستخدم محسوب نمى‌شود.
تبصره 1ـ در صورتى که مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى به یکى از مقامات دولتى مذکور در ماده 3 قانون استخدام کشورى منصوب و یا به نمایندگى مجلسین انتخاب یا منصوب شوند خدمت آنان در مدت تصدى مقامات مذکور یا نمایندگى مجلسین در حکم مرخصى بدون استفاده از حقوق خواهد بود.
در صورتى که این قبیل مستخدمین حق بیمه سهم خود و کارفرما را پرداخت نمایند این مدت جزء سابقه بیمه آنان منظور خواهد شد.
تبصره 2ـ حفظ پست سازمانى مستخدمینى که از مرخصى بدون حقوق استفاده مى‌کنند الزامى نیست و در صورتى که پس از پایان این مرخصى پستى مناسب براى آنان موجود نباشد به حال آماده به خدمت درمی‌آیند.

ماده 28ـ مستخدمین در صورت ابتلاى به بیمارى‌هایى که مانع اجراى وظایف آنان باشد از مرخصى استعلاجى با دریافت حقوق و مزایاى ماهانه استفاده خواهند نمود.
حداکثر مدت استفاده از مرخصى استعلاجى با حقوق و مزایاى ماهانه جز در مورد بیمارى‌هاى صعب‌العلاج چهارماه در سال خواهد بود.
تبصره ـ به زنانى که مستخدم سازمان بیمه‌های‌اجتماعى هستند در صورتى که باردار شوند با گواهى پزشک معتمد سازمان بیمه‌های‌اجتماعى 60 روز مرخصى به عنوان مرخصى زایمان اعطا مى‌شود.
این مرخصى جزو مرخصى استعلاجى مستخدم محسوب است و ابتداى آن حداکثر 30 روز قبل از زایمان و انتهاى آن در هر حال از 30 روز پس از آن تجاوز نخواهد کرد.

ماده 29ـ کیفیت و نحوه استفاده مستخدمین سازمان بیمه‌های‌اجتماعى از مقررات بیمه و بازنشستگى براساس قانون بیمه‌های‌اجتماعى به موجب آیین‌نامه خاصى خواهد بود که بنا به پیشنهاد هیأت مدیره و به تصویب شوراى عالى سازمان بیمه‌های‌اجتماعى برسد.

ماده 30ـ سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مى تواند براى مستخدمینى که شغل آنان ایجاب کند لباس کار متناسب با محیط کار و وظایف آنان تهیه نماید.
فصل پنجم- تکالیف عمومی مستخدمین

ماده 31ـ مستخدمین سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مکلفند طبق برنامه اوقات کار که به تصویب هیأت مدیره خواهد رسید در محل خدمت خود حضور یافته و وظایف محوله را انجام دهند.

ماده 32ـ پرداخت حقوق و مزایا در مقابل انجام کار است. مقررات مربوط به حضور و غیاب مستخدمین سازمان به پیشنهاد مدیرعامل و تصویب هیأت مدیره تعیین خواهد شد.

ماده 33ـ مستخدم سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مکلف است در حدود قوانین و مقررات احکام و دستورات رؤساى مافوق خود را انجام دهد. اگر مستخدم حکم یا دستور مقام مافوق را برخلاف قوانین و مقررات تشخیص دهد مکلف است کتباً مغایرت دستور را با قوانین و مقررات به مقام مافوق اطلاع دهد و در صورتى که بعد از این اطلاع مقام مافوق کتباً اجراى دستور خود را تأکید کرد مستخدم مکلف به اجراى دستور صادره خواهد بود.

ماده 34ـ مستخدم سازمان بیمه‌های‌اجتماعى از هر نوع عملى که موجب ایجاد تفرقه در انجام وظایف و تعهدات سازمان بیمه‌های‌اجتماعى شود ممنوع است.
رسیدگى به تقصیر و تخلف ادارى و یا قصور مستخدمین در انجام وظایف و تعیین مجازات آنها به عهده دادگاه ادارى است. چگونگى تشکیل دادگاه ادارى و رسیدگى به موجب آیین‌نامه دادرسى ادارى موضوع تبصره 1 ماده 58 قانون استخدام کشورى خواهد بود. (نک قانون رسیدگى به تخلفات ادارى مصوب7/9/1372، و آیین نامه اجرایى آن موضوع تصویب نامه شماره26222/ت 304 مورخ 2/8/1373)

ماده 35ـ انواع مجازاتهاى ادارى به قرار زیر است:
الف ـ توبیخ کتبى با درج در پرونده خدمت.
ب ـ کسر حقوق و فوق‌العاده‌هاى ماهانه مستخدم تا یک سوم حداکثر تا سه ماه.
ج ـ کسر حقوق و فوق‌العاده‌هاى ماهانه مستخدم تا یک سوم از سه ماه تا ششماه.
د ـ انفصال موقت حداکثر تا مدت یک سال.
هـ ـ انفصال دایم از خدمت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى.
تبصره 1ـ رؤساى ادارات، شعب، بیمارستانها، واحدهاى مستقل و مقامات معادل یا بالاتر از آنان مى‌توانند به تشخیص خود و بدون مراجعه به دادگاه ادارى کتباً و با ذکر دلیل مجازات مندرج در بند الف این ماده را در مورد مستخدم متخلف تابع خود معمول دارند.
تبصره 2ـ مقامات مندرج در تبصره 1 بدون مراجعه به دادگاه ادارى و یا کتباً و با ذکر دلایل مجازات مندرج در بند ب این ماده را در مورد مستخدم متخلف تابع خود معمول دارند.
تبصره 3ـ مدیرعامل سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مى‌تواند رأساً و بدون مراجعه به دادگاه ادارى هر یک از مجازاتهاى مندرج در بندهاى الف، ب و ج را کتباً با ذکر دلیل در مورد مستخدم متخلف سازمان بیمه‌های‌اجتماعى اعمال نماید همچنین مجازات مندرج در بند (د) را با تأیید هیأت مدیره تا مدت یک ماه در مورد مستخدم متخلف معمول دارد.
فصل ششم- حقوق استخدامی مستخدمین

ماده 36ـ مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مى‌توانند در مورد تضییع حقوق استخدامى خود به هیأت رسیدگى شکایت کنند. ( دادنامه شماره 14 مورخ 17/2/1370 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری: به صراحت بند 3 ماده 11 قانون دیوان عدالت ادارى مصوب4/11/60رسیدگى به شکایات قضات و مشمولین قانون استخدام کشورى و سایر مستخدمین واحدها وموسسات مذکور در بند یک و مستخدمین مؤسساتى که شمول این قانون نسبت به آنها محتاج ذکر نام است اعم از لشکرى و کشورى از حیث تضییع حقوق استخدامى در صلاحیت اختصاصى دیوان عدالت ادارى قرار گرفته وبه موجب ماده 24 قانون مزبور کلیه قوانین و مقررات مغایر با این قانون از تاریخ تشکیل دیوان منسوخ اعلام شده است درنتیجه جز مراجع حل اختلاف کارگر و کارفرما صلاحیت سایر مراجع اختصاصى ادارى در زمینه رسیدگى به شکایات استخدامى مستخدمین دولت و از جمله هیأت رسیدگى به تخلفات کارکنان سازمان تأمین‌اجتماعى موضوع ماده 36 آیی ننامه استخدامى سازمان تأمین‌اجتماعى مصوب 1348 منتفى گردیده است بنابراین دادنامه شماره 556 مورخ 5/9/1369شعبه نهم دیوان عدالت ادارى در پرونده کلاسه 68/106 که بر این مبنا صادر شده است موافق موازین قانونى تشخیص داده شده مى شود. این رأى به استناد قسمت اخیر ماده 20قانون دیوان عدالت ادارى در موارد مشابه براى شعب دیوان و سایر مراجع لازم‌الاتباع است.)
هیأت رسیدگى مرکب از سه نفر که از طرف سازمان بیمه‌های‌اجتماعى تعیین مى‌شوند.
تبصره ـ ترتیب تشکیل جلسات و نحوه رسیدگى و اخذ رأى در هیأت مذکور به موجب مقرراتى خواهد بود که به تصویب شوراى عالى می‌رسد.

ماده 37ـ رأى هیأت رسیدگى براى سازمان بیمه‌های‌اجتماعى لازم‌الاجرا است و هرگاه مستخدم به رأى صادره معترض باشد مى تواند ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ رأى به دیوان عالى کشور شکایت کند.

ماده 38ـ مستخدم ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مى تواند با دوماه اعلام قبلى از خدمت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى استعفا کند. استعفاى مستخدم رافع تعهدات او در برابر سازمان بیمه‌هاى اجتماعى نخواهد بود. استعفا از تاریخى تحقق مى یابد که سازمان بیمه‌های‌اجتماعى کتباً با آن موافقت کند. سازمان بیمه‌های‌اجتماعى باید ظرف دوماه از تاریخ وصول استعفا رد یا قبول استعفا را کتباً اعلام دارد اگر در پایان دوماه مذکور رد یا قبول استعفا اعلام نگردد این امر در حکم قبول استعفا تلقى خواهد شد.

ماده 39ـ استخدام مجدد مستخدم ثابت که طبق ماده 38 این آیین‌نامه استعفا کرده است در صورت احتیاج به وجود او مانعى ندارد. سن این قبیل مستخدمین به شرط بودن شرایط استخدام نباید از چهل سال به علاوه مدتى که به صورت مستخدم ثابت در سازمان بیمه‌های‌اجتماعى خدمت کرده است تجاوز نماید.
تبصره 1ـ سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مى تواند این قبیل افراد را از طى دوره خدمت آزمایشى موضوع ماده 8 معاف کند.
تبصره 2ـ چنانچه این افراد داوطلب خدمت در رتبه استخدامى سابق خود یا رتبه پایین‌تر باشند سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مى تواند آنان را از گذرانیدن امتحان معاف سازد.

ماده 40ـ در صورتى که مستخدم ثابت مدت پانزده روز بدون عذر موجه در محل خدمت خود حاضر نشود از تاریخ ترک خدمت مستعفى شناخته شده و استخدام مجدد او به هر عنوان در سازمان بیمه‌های‌اجتماعى ممنوع است تشخیص عذر موجه با مدیرعامل سازمان بیمه‌های‌اجتماعى خواهد بود.
فصل هفتم- مقررات مختلف

ماده 41ـ سازمان بیمه‌های‌اجتماعى جز در موارد مصرح در این آیین‌نامه نمى تواند مستخدم را از پست سازمانى برکنار کند مگر اینکه براساس مقررات این آیین‌نامه بلافاصله او را به پست سازمانى دیگر منصوب نماید.
تبصره ـ در صورتى که سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مستخدم را به پستى که در رتبه پایین‌تر قرار دارد منصوب نماید در رتبه جدید حقوق دریافتى قبلى مستخدم به وى پرداخت مى‌شود و دریافت اضافه حقوق بعدى مستخدم در رتبه جدید تابع مفاد ماده 18 این آیین‌نامه خواهد بود.

ماده 42ـ در صورتى که به علت حذف پست سازمانى یا انحلال واحدى از تشکیلات سازمان بیمه‌های‌اجتماعى به وجود یک یا عده‌اى از مستخدمین ثابت احتیاج نباشد مستخدم یا مستخدمین مزبور به حال آماده به خدمت در می‌آیند.

ماده 43ـ مستخدمین آماده به خدمت در شش ماه اول کلیه حقوق درجه رتبه و پس از ششماه از نصف حقوق درجه رتبه خود استفاده خواهند نمود و مدت آماده به خدمت این مستخدمین در هر حال جزء سابقه خدمت آنان محسوب مى‌شود.
در مورد مستخدمینى که بیش از یکسال آماده به خدمت باشند سازمان بیمه‌های‌اجتماعى بنا به تمایل و انتخاب مستخدم به یکى از دو ترتیب زیر عمل خواهد نمود.
الف ـ پرداخت وجهى بابت بازخرید سوابق خدمت که عبارت خواهد بود از یکماه حقوق درجه رتبه مستخدم درازاى هرسال خدمت اضافه حقوق ایام مرخصى استحقاقى استفاده نشده مستخدم طبق ماده 26 این آیین‌نامه.
ب ـ موافقت با ادامه اختیارى بیمه طبق ماده 6 قانون بیمه‌های‌اجتماعى و آیین‌نامه مربوط. (به موجب قانون تأمین اجتماعى مصوب 54 قانون بیمه هاى اجتماعى منسوخ شده است. درخصوص بیمه اختیارى در حال حاضر براساس ماده 8 قانون تأمین اجتماعى و آیین نامه مربوط مصوب 1/8/1350عمل مى‌شود.)

ماده 44ـ استخدام مجدد افرادى که خدمتشان بازخرید شده است طبق تبصره 3 ماده 120 قانون استخدام کشورى خواهد بود. (تبصره ـ ماده 120 – استخدام مجدد افرادى که خدمتشان بازخرید شده است در وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهاى دولتى و مؤسسات و شرکتهاى موضوع بند ت ماده 2 این قانون ممنوع است و در صورتى که ثابت شود افراد مزبور به خدمت یکى از موسسات و شرکتهاى مذکور در آمده‌اند کلیه وجوه پرداختى به ایشان به استثناى وجوه بازنشستگى پس گرفته خواهد شد و دولت در قبال سوابق خدمت آنان هیچگونه تعهدى نخواهد داشت.)

ماده 45ـ سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مکلف است مادام که مستخدم آماده به خدمت در اختیار دارد براى پستهایى که جدیداً ایجاد مى‌شود و یا بدون متصدى است از مستخدمین مزبور، به شرط واجد شرایط بودن استفاده نماید و در صورتى که بین آنها اشخاصى واجد شرایط یافت نشود نسبت به استخدام جدید یا تغییر رتبه مستخدمین دیگر اقدام نماید.

ماده 46ـ مأموریت مستخدمین سازمان بیمه‌های‌اجتماعى و اعزام آنان براى طى دوره هاى آموزشى یا کارآموزى در داخل یا خارج کشور به موجب آیین‌نامه‌اى خواهد بود که به پیشنهاد سازمان به تصویب شوراى عالى سازمان بیمه‌های‌اجتماعى برسد.

ماده 47ـ مستخدمى که به خدمت زیرپرچم احضار شود مکلف است حداکثر ظرف دو ماه پس از خاتمه خدمت زیرپرچم خود را به سازمان بیمه‌های‌اجتماعى معرفى و آمادگى خود را براى خدمت کتباً اعلام دارد و سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مکلف است مستخدم مذکور را به خدمت بگمارد و در صورتى که پست سازمانى مناسب براى ارجاع به مستخدم مذکور موجود نباشد به حال آماده به خدمت در خواهد آمد.

ماده 48ـ مستخدم ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى که به حال تعلیق درآمده است پس از برائت قطعى از اتهام یا اتهامات منتسبه به خدمت گمارده خواهد شد و مدت تعلیق جزء سابقه خدمت او محسوب و حقوق مدت تعلیق وى پرداخت خواهد گردید ولى چنانچه براى مستخدم ثابت که از حال تعلیق خارج مى‌شود پست ثابت سازمانى موجود نباشد به حال آماده به خدمت در خواهد آمد.

ماده 49ـ مستخدم ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى که به طور موقت محکوم به انفصال از خدمت مى‌گردد بعد از اتمام مدت انفصال به خدمت گمارده مى‌شود ولى چنانچه پستى براى وى موجود نباشد به حال آماده به خدمت در می‌آید.
مدت انفصال موقت در هیچ حال جزء سابقه خدمت محسوب نخواهد شد.

ماده 50ـ مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى نمى‌توانند در ساعات خدمت خود در سازمان هیچگونه شغل در مؤسسات دیگر داشته باشند.
قبول خدمت در غیر ساعات ادارى نیز موکول به اطلاع و موافقت قبلى سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مى‌باشد و در صورت تخلف سازمان مذکور مى تواند به خدمت مستخدم متخلف خاتمه داده و او را تحت تعقیب قانونى قرار دهد.
فصل هشتم- تطبیق وضع مستخدمین با مواد این آیین نامه

ماده 51ـ سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مکلف است پس از اجراى ماده 13 ظرف شش‌ماه وضع استخدامى مستخدمین خود را که در تاریخ تصویب این آیین‌نامه در خدمت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى هستند با مقررات آن تطبیق دهد.

ماده 52ـ مستخدمین سازمان بیمه‌های‌اجتماعى که در تاریخ تصویب این آیین‌نامه به موجب حکم رسمى سازمان بیمه‌های‌اجتماعى در عداد کارکنان ثابت هستند مستخدم ثابت شناخته مى‌شوند.

ماده 53ـ مستخدمین پیمانى و روزمزد حکمى که تمام اوقات رسمى کار در استخدام سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مى‌باشند به استثناى کارگران که در تاریخ تصویب این آیین‌نامه در استخدام سازمان بیمه‌های‌اجتماعى هستند با رعایت شرایط زیر به مستخدم ثابت تبدیل وضع پیدا مى‌کنند: ( دادنامه شماره 43 مورخ 16/4/71 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری: «نظر به ماده 17 آیین استخدامى سازمان تأمین اجتماعى مصوب13/2/48مبنى بر استخدام رسمى افراد در پستهاى ثابت سازمانى در درجه یک رتبه مربوط و عنایت به ماده 53 آییننامه مزبور درخصوص عدم جواز تطبیق وضع مشمولین قانون کار با آیین نامه فوق‌الذکر و اینکه منحصراً سوابق خدمت مستخدمین ثابت و روزمزد حکمى به شرح تبصره ماده 53 قابل احتساب بوده واحتساب سوابق خدمت کارگران مشمول قانون کار از حیث ارتقاى درجه تجویز نگردیده است دادنامه شماره458 -21/7/1370 شعبه نهم دیوان عدالت ادارى مشعر بر عدم جواز احتساب سوابق خدمت کارگرى موردبحث موافق اصول و موازین قانونى تشخیص داده مى شود. این رأى به استناد قسمت اخیر ماده 20 قانون دیوان عدالت ادارى براى شعب دیوان و سایر مراجع مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.»)
1ـ واجد شرایط مذکور در ماده 6 باشند و سن آنها در موقع شروع به خدمت یا روزمزدى بیش از 40 سال نبوده باشد.
2ـ در تشکیلات مصوب سازمان بیمه‌های‌اجتماعى پست سازمانى متناسب با وضع تحصیلى و تجربى آنان موجود باشد.
3ـ در صورتى که سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مقتضى بداند در آزمایش مربوط شرکت نموده و کسب موفقیت نمایند.
4ـ در هیچ یک از وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتى شغل موظف نداشته واز هیچگونه مقررى وظیفه بازنشستگى نیز استفاده ننمایند.
تبصره ـ سوابق خدمت بلاانفصال مستخدمین موضوع این ماده در سازمان بیمه‌های‌اجتماعى جزء سوابق خدمت ثابت آنها محسوب خواهد شد مشروط بر اینکه در تمام اوقات رسمى کار در یکى از واحدهاى سازمان بیمه‌های‌اجتماعى انجام وظیفه نموده و در هیچ یک از وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتى شغل موظف نداشته باشد.
سوابق خدمت مستخدمینى که به طور نیمه وقت منحصراً در خدمت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى بوده‌اند با تصویب هیأت مدیره جزء سابقه خدمت ثابت آنان منظور و هر دو سال آن برابر با یکسال خدمت محسوب خواهد شد.

ماده 54ـ مستخدمین دولت که با رعایت مقررات مواد 143 و 144 قانون استخدام کشورى به خدمت در سازمان بیمه‌های‌اجتماعى اشتغال دارند مى‌توانند با موافقت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى از خدمت دولت مستعفى گردیده و به عنوان مستخدم ثابت به خدمت خود در سازمان بیمه‌های‌اجتماعى ادامه دهند و سوابق خدمت خود در صورتى که کسور بازنشستگى مسترد شده طبق ماده 66 قانون استخدام کشورى را کلاً و یکجا و بلافاصله به سازمان بیمه‌های‌اجتماعى بپردازند جزء سابقه خدمت ثابت در سازمان بیمه‌های‌اجتماعى محسوب مى‌گردد.

ماده 55ـ متسخدمین ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى که در تاریخ تصویب این آیین‌نامه در خدمت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى هستند و همچنین به مستخدمینى که براساس مقررات ماده 53 ( به موجب اصلاحیه رئیس مجلس شوراى ملى (52) به (53) تغییر یافته است.) این آیین‌نامه به مستخدم ثابت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى
تبدیل وضع مى‌یابند پس از اجراى ماده 13 با توجه به مدارک تحصیلى و تخصصهاى حرفه‌اى لازم براى رتبه شغلى از نظر انطباق با جدول حقوق مندرج در این آیین‌نامه در یکى از رتبه هاى هفتگانه زیر قرار مى‌گیرند و درجه آنان در رتبه مربوط با احتساب کلیه سنوات خدمت آنها که به عنوان خدمت سازمان بیمه‌های‌اجتماعى شناخته شده به ازاى هر دوسال یک درجه تعیین مى‌شود:
رتبه یک ـ مستخدمین جزء با هر قدر تحصیل.
رتبه دو ـ مستخدمینى که داراى تحصیلاتى در حدود دوره اول متوسطه بوده و یا تخصص حرفه‌اى مورد قبول سازمان داشته باشند.
رتبه سه ـ مستخدمینى که داراى تحصیلات دوره اول متوسطه یا تخصص حرفه‌اى مورد قبول سازمان باشند.
رتبه چهار ـ مستخدمینى که داراى دیپلم کامل متوسطه یا مدارک تحصیلى دیگر که از نظر استخدام معادل آن شناخته شده است.
رتبه پنج ـ مستخدمینى که داراى گواهینامه دوره کامل متوسطه بوده و یک دوره تخصصى گذرانده باشند که از طرف مراجع صالح فوق دیپلم یا عالى شناخته شده باشند.
رتبه شش ـ مستخدمینى که داراى دانشنامه لیسانس هستند یا ارزش تحصیلى آنها لیسانس شناخته شده باشد.
رتبه هفت ـ مستخدمینى که داراى دانشنامه فوق لیسانس یا دکترى باشند.

ماده 56ـ مستخدمین مذکور در ماده 55 با توجه به شغل مورد تصدى در رتبه مربوط به آن شغل و در درجه‌اى از این رتبه شغلى قرار مى‌گیرند که حقوق آن به حقوق درجه و رتبه تحصیلى و حرفه‌اى با تقریب اضافى نزدیکتر باشد.
تبصره ـ در صورتى که مستخدمین مذکور شرایط احراز شغل آن رتبه را نداشته باشند با تصویب مدیرعامل مى‌توانند به عنوان کفیل در آن شغل یا مشاغل رتبه هاى فاصل ابقا شوند لکن مادام که واجد شرایط احراز شغل مورد تصدى نگردیده‌اند حقوق درجه‌هاى رتبه شغلى استحقاقى خود را دریافت نموده و به تناسب کمبود شرایط احراز شغل حداکثر تا 80% فوق‌العاده شغل مربوط را دریافت خواهند داشت ولى در هر حال ارجاع پستهایى که از دو رتبه شغلى استحقاقى آنها بالاتر باشد ممنوع است.

ماده 57ـ در صورتى که مبلغ حقوق هر یک از مستخدمین پس از تطبیق وضع استخدامى او با مقررات این آیین‌نامه از مجموع مبلغ حقوق و مدد معاش فرزند که طبق مقررات آیین‌نامه‌هاى قبلى استحقاق دریافت آن را داشته کمتر شود تفاوت این دو مبلغ را به عنوان تفاوت حقوق دریافت خواهد کرد تا آن که متدرجاً حقوق درجه و رتبه وى این تفاوت را کاهش داده و جبران نماید.
تبصره ـ تفاوت تطبیق مذکور در هر مورد از فوق‌العاده شغل مستخدمین کسر مى‌گردد مگر آن که از مبلغ فوق‌العاده شغل بیشتر باشد که دراینصورت مبلغ اضافى به مستخدم پرداخت خواهد شد.

ماده 58ـ از تاریخ تصویب طرح طبقه‌بندى و جدول حقوق این آیین‌نامه کلیه مقررات استخدامى سازمان بیمه‌های‌اجتماعى ملغى مى‌گردد و پرداخت حقوق و هرگونه مزایا و هزینه‌هاى مربوط به مستخدمین باید براساس مقررات این آیین‌نامه صورت گیرد.
تبصره ـ سازمان بیمه‌های‌اجتماعى مکلف است حداکثر ظرف ششماه از تاریخ تصویب این آیین‌نامه طرحهاى اجرایى مندرج در این ماده را تهیه و تسلیم مقامات تصویب کننده نماید.
تا زمانى که هر یک از طرحهاى اجرایى مندرج در این آیین‌نامه به تصویب نرسیده است مقررات استخدامى سازمان بیمه‌های‌اجتماعى در آن مورد کماکان معتبر و قابل اجرا خواهد بود.
آیین‌نامه فوق مشتمل بر 58 ماده و 26 تبصره که در اجراى بند ح ماده 2 لایحه قانونى استخدام کشورى مصوب 1345/3/31 در جلسه 1348/2/13 به تصویب کمیسیون استخدام مجلس سنا رسیده بود در تاریخ روز شنبه سیزدهم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و چهل ‌و هشت به تصویب کمیسیون امور استخدام و سازمانهاى ادارى مجلس شوراى ملى رسیده و صحیح است.

فصل اول- ماموریت مستخدمینماده 1ـ در صورتى که وزاتخانه ها و مؤسسات دولتى و وابسته به دولت و صندوقهاى حمایت کارمندان به وجود هر یک از مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌هاى اجتماعى احتیاج داشته باشند سازمان مى تواند با رضایت مستخدم او را بعنوان مأمور به مؤسسات مذکور اعزام دارد.

ماده 2ـ حفظ پست سازمانى مستخدم مأمور حداکثر تا مدت شش ماه مجاز است و سازمان مى تواند حقوق و فوق‌العاده شغل او را طى مدت مذکور پرداخت نماید.
تبصره ـ پرداخت فوق‌العاده اضافه کار و مزایاى دیگر این قبیل مستخدمین به عهده مؤسسه محل مأموریت آنان خواهد بود ولى در صورتى که مؤسسه محل مأموریت مؤسسه خیریه باشد سازمان مى تواند اضافه کار این قبیل افراد را در مدت مأموریت به شرط انجام کار اضافى و بر اساس ماده 21 آیین‌نامه استخدامى بیمه‌هاى اجتماعى پرداخت نماید.

ماده 3ـ اعزام مأمور از سازمان بیمه‌هاى اجتماعى به مؤسسات مذکور ماده یک به مدت زائد بر شش ماه در صورتى که پرداخت حقوق و فوق‌العاده شغل و سایر مزایاى مستخدم و حق بیمه سهم کارفرما و همچنین اضافات سنواتى مستخدم از طرف مؤسسه محل مأموریت تعهد گردد بلامانع مى‌باشد در این صورت حفظ پست سازمانى مستخدم مأمور مجاز نیست و پس از پایان مأموریت چنانچه پست سازمانى مناسب موجود نباشد مستخدم به حال آماده به خدمت در می‌آید و مقررات مربوط به مستخدمین آماده به خدمت درباره او اجرا مى‌شود.
تبصره ـ سازمان بیمه‌هاى اجتماعى مى تواند با مأموریت هر یک از مستخدمین خود به شرکتهاى تعاونى کارمندان سازمان بدون رعایت محدودیت زمانى مندرج در ماده 3 با حفظ پست سازمانى و پرداخت حقوق و مزایاى آنان در مدت مأموریت موافقت نماید.

ماده 4ـ چنانچه مستخدمین سازمان از طرف انجمن شهر یا قائم مقام انجمن شهر به سمت شهردار انتخاب شوند حقوق و مزایاى آنان در مدت مأموریت مذکور بر اساس مقررات مؤسسه محل مأموریت منحصراً از محل اعتبار مؤسسه مزبور پرداخت خواهد شد و حق بیمه سهم مستخدم به مأخذ دریافتى زمان شروع مأموریت و اضافه بعدى و احیاناً تغییر ضریب جدول حقوقى که بر اساس مقررات سازمان بیمه‌هاى اجتماعى پیش می‌آید. از حقوق مستخدم کسر و به انضمام حق بیمه سهم کارفرما که به مأخذ فوق‌الذکر از طرف مؤسسه محل مأموریت تأمین مى‌شود به سازمان پرداخت خواهد شد.

ماده 5ـ مدت خدمت مستخدمین مأمور در هر حال و از هر لحاظ جزو سابقه خدمت ثابت آنان در سازمان بیمه‌هاى اجتماعى محسوب مى‌گردد.
فصل دوم- آموزش در داخل کشور

ماده 6ـ سازمان مى تواند به منظور تربیت کادر متخصص و تکمیل کادر تخصصى خود در رشته‌هاى مورد نیاز به مستخدمینى که در رشته‌هاى مورد نیاز سازمان پذیرفته مى‌شوند کمک هزینه تحصیلى پرداخت نماید.
تبصره 1ـ میزان کمک هزینه تحصیلى مشمولین ماده 6 معادل حقوق ثابت درجه رتبه شغلى آنان در زمان شروع استفاده از کمک مزبور (با اعمال تغییرات ضریب جدول حقوق) خواهد بود به کمک هزینه تحصیلى این قبیل مستخدمین در دوران تحصیل معادل ترفیع سنواتى که در صورت اشتغال به آنان تعلق مى گرفت افزوده خواهد شد.
تبصره 2ـ هیأت مدیره مجاز است در موارد خاصى که اقتضاء نماید علاوه بر حقوق ثابت تمام یا قسمتى از فوق‌العاده شغل این قبیل مستخدمین را پرداخت نماید.

ماده 7ـ رشته‌هاى مورد نیاز سازمان با تصویب هیأت مدیره تعیین خواهد شد.

ماده 8ـ کسانى که با دریافت کمک هزینه از سازمان با توجه به مقررات این آیین‌نامه به تحصیل اشتغال می‌ورزند باید تعهد خدمت و تضمین به شرح زیر به سازمان بسپارند.
الف ـ انجام خدمت در هر شهرستانى که سازمان تعیین نماید پس از فراغت از تحصیل معادل دو برابر مدت دریافت کمک هزینه تحصیلى.
ب ـ تضمین معادل دو برابر حقوق آخرین درجه رتبه شغلى مستخدم در زمان استفاده از کمک هزینه تحصیلى ضرب‌ در ماههائى که از کمک هزینه تحصیلى استفاده خواهد کرد.

ماده 9ـ نوع تضمین مستخدم ضمانت نامه ملکى یا بانکى و یا اوراق بهادار مى‌باشد. ولى در مورد مستخدمینى که در تاریخ استفاده از کمک هزینه تحصیلى داراى حداقل سه سال تمام سابقه خدمت هستند سازمان مى تواند سند ذمه‌اى اخذ نماید.

ماده 10ـ چنانچه مستخدم به هر علت (بجز در مورد فوت یا از کارافتادگى به نحوى که مانع از ادامه تحصیل باشد) تحصیلات خود را ناتمام گذارد و یا از مؤسسه آموزشى اخراج شود سازمان در مورد ناتمام گذاردن تحصیلات یا اخراج معادل دو برابر مبالغ پرداختى مشروط بر اینکه از مبلغ تضمین تجاوز ننماید و در صورت عدم انجام تعهدات پس از فراغت از تحصیل مبلغ تضمین را از مستخدم وصول خواهد نمود و در صورتى که قسمتى از خدمت مورد تعهد انجام شده باشد نسبت به بقیه آن متناسباً اقدام به وصول خواهد کرد.

ماده 11ـ پرداخت کمک هزینه مستخدم از طرف سازمان براى مدتى خواهد بود که معمولاً جهت طى دوره‌هاى مربوط از طرف مؤسسه آموزشى در نظر گرفته شده است و در صورتى که مستخدم نتواند ظرف مدت معینه دوره مربوطه را با موفقیت طى نماید کمک هزینه تحصیلى وى قطع و حداکثر دو سال به مستخدم مهلت داده مى‌شود که تحصیلات خود را باتمام برساند و چنانچه در این مدت نیز موفق بگذراندن دوره تحصیلى نشود سازمان مجاز خواهد بود معادل مبالغ پرداخت شده بابت کمک هزینه تحصیلى از مستخدم مشروط بر اینکه از مبلغ تضمین تجاوز نکند وصول نماید.
تبصره 1ـ چنانچه عدم توفیق مستخدم جهت گذراندن دوره تحصیل بنا به تشخیص سازمان به علت فورس ماژور یا بیمارى باشد مشمول قسمت اخیر ماده 11 نخواهد بود و در این حالت فقط معادل مدتى که مستخدم به علت فورسماژور یا بیمارى نتوانسته به تحصیل خود ادامه دهد به دوره تحصیلى وى با استفاده از کمک هزینه تحصیلى اضافه خواهد شد.
تبصره 2ـ مستخدمین مشمول ماده 11 آیین‌نامه که به علت عدم توفیق در گذراندن دوره تحصیلى خود کمک هزینه آنان قطع مى‌شود مى‌توانند با توجه به ماده 26 آیین‌نامه استخدامى سازمان تقاضاى مرخصى استحقاقى نمایند و چنانچه استحقاق مرخصى با استفاده از حقوق را نداشته باشند براى بقیه مدت تحصیل بر اساس ماده 27 آیین‌نامه استخدامى بنا به درخواست مستخدم حکم مرخصى بدون حقوق صادر خواهد شد و در صورتى که واجد شرایط استفاده از این نوع مرخصى نیز نباشند سازمان به ترتیب مقرر در قسمت آخر ماده 11 این آیین‌نامه با آنها رفتار خواهد نمود.

ماده 12ـ چنانچه سازمان لازم بداند مى تواند مستخدمین خود را به منظور کارآموزى به مؤسسات دولتى و وابسته به دولت بخش خصوصى اعزام دارد حقوق مدت کارآموزى تا شش ماه مشمول مقررات ماده 2 و براى مدت زائد بر شش ماه تابع مقررات تبصره‌هاى 1 و 2 ماده 6 این آیین‌نامه خواهد بود. مدت کارآموزى در هر حال از یک سال تجاوز نخواهد نمود.
فصل سوم- آموزش در خارج از کشور

ماده 13ـ سازمان بیمه‌هاى اجتماعى به دو منظور مى تواند مستخدمین خود را براى طى دوره‌هاى آموزشى و مطالعاتى به خارج از کشور اعزام دارد.
الف ـ دوره‌هاى آموزشى دراز مدت به منظور گذراندن دوره‌هاى تخصصى
ب ـ دوره‌هاى مطالعاتى یا کارآموزى کوتاه مدت به منظور تکمیل مطالعات و کسب اطلاعات جدید بخش اول. دوره آموزش دراز مدت

ماده 14ـ دوره‌هاى دراز مدت براى تکمیل کادر فنى و تخصصى سازمان در رشته‌هائى است که نقص و کمبود آن محسوس بوده و امکان تربیت متخصص در رشته‌هاى مزبور در داخل کشور وجود نداشته یا محدود باشد.

ماده 15ـ کسانى مى‌توانند از فرصت و امکان مذکور در ماده 14 استفاده نمایند که حائز شرایط زیر باشند.
الف ـ حداکثر 35 سال سن (اصلاحى به موجب مصوبه مورخ 4/3/1354 شوراى عالى تأمین اجتماعى)
ب ـ داشتن مدرک دیپلم یا بالاتر
ج ـ آشنائى کافى به زبان خارجى مورد لزوم
د ـ دارا بودن شرایطى که جهت ورود به مؤسسه آموزشى مربوطه که از طرف آن مؤسسه اعلام شده است.

ماده 16ـ مدت دوره‌هاى آموزشى دراز مدت برابر است با سالهاى دوره آموزشى رشته تحصیلى مربوطه.

ماده 17ـ مستخدمین موضوع ماده 15 باید طبق مفاد بندهاى الف و ب ماده 8 و 9 این آیین‌نامه تعهد خدمت و تضمین به سازمان بسپارند.
تبصره 1ـ حقوق و مزایا، هزینه‌ها و همچنین کمکهاى مورد نیاز مستخدمین موضوع ماده 15 به عهده سازمان است که براساس مقررات و ضوابط مورد عمل بانک مرکزى ایران با تشخیص و تصویب هیأت مدیره پرداخت خواهد شد. ضمناً میزان تضمین معادل دو برابر وجوهى است که به هر عنوان به موجب این تبصره به مستخدم پرداخت مى‌شود. چنانچه هنگام اخذ تضمین رقم قطعى در مورد برخى از هزینه‌هامقدور نگردد میزان آن بنا به تشخیص هیأت مدیره تعیین مى‌شود. ( تبصره 1 به موجب مصوبه جلسه مورخ 4/3/1355شوراى عالى تأمین اجتماعى به شرح متن اصلاح شده است. متن قدیم آن عبارت بود از«تعیین تضمین و میزان آن در مورد این قبیل مستخدمین مى‌بایستى پس ازتصویب در هیأت مدیره به شوراى عالى سازمان پیشنهاد شود. هزینه گذرنامه، هزینه رفت و برگشت، هزینه ثبت نام، شهریه، هزینه سرپرستى و همچنین کمک هزینه تحصیلى به ترتیب مقرر در ماده 6 این آیین نامه. چنانچه هنگام اخذ تضمین در مورد برخى از هزینه هاى اخیرالذکر تعیین مبلغ قطعى میسر نگردد میزان آن بنا به تشخیص هیأت مدیره معین مى شود». )
تبصره 2ـ مستخدمینى که دوره‌هاى تحصیلى درازمدت را در خارج از کشور مى‌گذرانند در صورتى که در موعد مقرر موفق به گذراندن دوره تحصیلى نشوند و یا پس از خاتمه تحصیلات از انجام تعهدات خوددارى نمایند مقررات مواد 10 و 11 این آیین‌نامه و تبصره‌هاى ذیل آن درباره آنان نافذ خواهد بود.

بخش دوم : دوره آموزشى کوتاه مدت

ماده 18ـ سازمان بیمه‌هاى اجتماعى مى تواند مستخدمین خود را براى کسب اطلاعات لازم در رشته‌هائى که به کار سازمان مربوط مى‌شود در صورت دعوت مؤسسات خارجى که از طریق مراجع ذیصلاح کشور به سازمان اعلام مى‌شود یا رأساً و مستقلاً حداکثر براى مدت یکسال به خارج از کشور اعزام دارد.

ماده 19ـ کسانى مى‌توانند از فرصت و امکان مذکور در ماده 18 استفاده نمایند که حائز شرایط زیر باشند:
الف ـ داشتن تخصص در رشته مورد نظر و یا دو سال تجربه عملى در رشته مربوطه و آشنائى کافى به زبان خارجى مورد لزوم
ب ـ دارا بودن شرایطى که مقامات واگذارکننده دوره‌هاى مطالعاتى اعلام می‌دارند.

ماده 20ـ حفظ پست سازمانى مستخدمینى که براى طى دوره‌هاى مطالعاتى کوتاه مدت به خارج از کشور اعزام مى‌شوند الزامى است و سازمان در طول این مدت حقوق و فوق‌العاده شغل مستخدم مربوطه به انضمام سایر هزینه‌هاى معموله (هزینه گذرنامه هزینه رفت و برگشت هزینه ثبت نام و شهریه) پرداخت خواهد کرد در صورتى که دوره آموزش بیش از یک سال باشد مقررات مربوط به بخش اول فصل سوم این آیین‌نامه از بدو شروع آموزش نافذ خواهد بود.

ماده 21ـ در مواردى که تمام یا قسمتى از هزینه‌هاى استفاده کنندگان از دوره‌هاى آموزشى درازمدت یا مطالعاتى کوتاه مدت خارج از کشور توسط مؤسسه واگذارکننده بورس تأمین گردد سازمان بقیه هزینه‌هاى مربوطه را تا میزان مقرر در تبصره ماده 17 و یا ماده 20 آیین‌نامه (بر حسب مورد) پرداخت خواهد نمود.
فصل چهارم- مقررات مختلف

ماده 22ـ سازمان در فواصل معین اطلاعات لازم را در مورد افرادى که در مؤسسات خارجى مشغول تحصیل و یا کارآموزى هستند از نقطه نظر پیشرفت تحصیل یا کارآموزى و همچنین رفتار افراد مذکور از مقامات خارجى و مؤسسات آموزشى یا مأمورین ایرانى مقیم محل کسب خواهد نمود.
مستخدمین اعزامى براى طى دوره‌هاى آموزشى یا مطالعاتى موظفند هر ترم یک بار نیز در پایان دوره آموزشى یا مطالعاتى گزارش جامعى از برنامه و نتیجه کار بانضمام ریز نمرات خود را به سازمان ارسال دارند.

ماده 23ـ در صورتى که بر مبناى گزارشهاى واصله معلوم شود مستخدمى قادر به پیشرفت در تحصیل یا کارآموزى نیست سازمان حکم مربوطه او را لغو و در مورد جبران هزینه‌هاى مربوطه طبق مقررات این آیین‌نامه اقدام خواهد نمود.

ماده 24ـ استفاده مجدد از دوره‌هاى آموزشى یا کارآموزى در صورتى امکانپذیر است که نتیجه تحصیل یا کارآموزى در دوره پیشین رضایتبخش باشد. سازمان مکلف است که در این مورد اطلاعات لازم را از مؤسسه‌اى که در آن آموزش و یا کارآموزى به عمل آمده است اخذ نماید.

ماده 25ـ مدت دوره‌هاى آموزشى و مطالعاتى مستخدمینى که به خارج از کشور اعزام مى‌شوند جزو سابقه خدمت آنان در سازمان محسوب مى‌گردد و از کمک هزینه تحصیلى پرداختى به آنها حق بیمه مقرر کسر خواهد شد لکن به سالهاى تحصیلى یا کارآموزى مرخصى استحقاقى تعلق نمى‌گیرد.

ماده 26ـ مسائلى که در این آیین‌نامه پیش‌بینى نشده است تابع مقرراتى خواهد بود که در هر مورد به تصویب هیأت مدیره برسد.